رشته زیست مواد دندانی، کاربردها و اهداف انجمن تخصصی
دکتر سیما شهابی، رئیس انجمن زیست مواد دندانی
رشته مواد دندانی که نام آن چند سالی است که به زیست مواد دندانی تغییر کرده،سال1382مصوبه
خود را از وزارت بهداشت گرفت و تشکیل شد.
این رشته از این نظردارای اهمیت است که 10رشته تخصصی دندانپزشکی،بهطور کاملا ً مستقیم با
مواد دندانی در ارتباط هستند وعدم شناخت درست نسبت به مواد،درکاربرد کلینیکی آنها نیز تاثیر گذار
است.
در اصل رشته ی زیست مواد دندانی، یک تخصص بین رشتهای به شمار میرود که علاوه بر
تخصصهای دندانپزشکی، با رشته مهندسی متالورژی(مواد)ورشته های پایه شیمی و فیزیک نیز در
ارتباط است.
رشته زیست مواد دندانی سالیان طولانی است که در سایر کشورها تدریس میشود؛ امابه دلیل عدم
وجود کوریکولوم هایPhDرشته ی دندانپزشکی در ایرانو هزینه های سنگین تجهیزات آزمایشگاهی
لازم برای تربیت دانشجویانPhD،تصمیم گیری و اجرای وزارت بهداشت مبنی بر تصویب
کوریکولوم و آماده سازی محیط آموزش و آزمون های ورودی برای این رشته زمان بربود،و در
نهایت کوریکولوم رشته زیست مواد دندانی درسال1385با همکاری این گروه در دانشگاه علوم
پزشکی تهران و وزارت بهداشت نوشته شدو به تصویب رسید و در سال1386اولین گروه دانشجویان
آن وارد دانشگاه علوم پزشکی تهران شدند.
کاربرد رشته مواد دندانی در صنعت
رشته ی زیست مواد دندانی علاوه بر پتانسیل های آموزشی و پژوهشی در زمینه ی صنعتی نیز کاربرد
دارد.شرکت های تولیدی و وارداتی مواد دندانپزشکی برای انتخاب صحیح محصول با ویژگی های
مطلوب دندانپزشکان و کاربردهای مناسب در دندانپزشکی،جهت تولید یا واردات نیاز به مشاوره با
متخصصین این رشته دارند. علاوه بر این مواد تولیدی یا وارداتی باید پیش از ورود به بازار مورد
آزمون قرار گرفته و تایید شوند که این مورد نیز نیازمند حضور این متخصصین است.
همچنین آموزش چگونگی تولید محصول و مراحل ثبت و تجاری سازی آن نیز از جمله مهارت های
آموزش داده شده در این رشته محسوب می شوند.
اهمیت آموزش رشته زیست مواد دندانی
با توجه به پیشرفت روز افزون علم و سرعت تولید محصولات جدید دندانپزشکی،یک دندانپزشک اگر
اطلاعات کامل درباره مواد دندانی،نگهداری، استفاده صحیح ونحوه کاربرد آن هانداشته باشد، در
درمان های بالینی به مشکل برخوردمی کند. همچنین شناخت نسبت به خواص مواد درلابراتوار های
دندانپزشکی امریست ضروری؛بنابراین آموزش رشته ی زیست مواد دندانی در کوریکولوم های
آموزشی دندانپزشکان،تکنسین های پروتز و متخصصین دندانپزشکی نقش مهمی دارد.
آینده رشته از آنجا که هر روزپیشرفتی در علم مواد، مهندسی بافت، بیولوژی سلولی و دیگر رشته های مرتبط رخ
میدهد؛ رشته ی زیست مواد دندانی نیز وظیفه ی انتقال این پیشرفت ها به علم دندانپزشکی را دارد.
استفاده از بایو مواد در درمان های نوین دندانپزشکی چه به صورت پژوهشی و چه بالینی، مثالی از این
روند است. لذا اهمیت ویژه به این رشته باعث ارتقا سطح کیفی مواد مورد استفاده و در نهایت کیفیت
درمان می شود.
شکل گیری و فعالیت انجمن زیست مواد دندانی
انجمن زیست مواد دندانی6سال قبل طبق روال معمول و از طریق انتخابات تشکیل شد.از آنجا که این
انجمن جدیدالتاسیس است،به کندی اما رو به پیشرفت است.برگزاری کارگاه های عملی و تئوری با
همکاری متخصصین دیگر رشته های دندانپزشکی، برگزاری کنگره علمی مواد دندانی و برگزاری پانل
ها و کارگاه های زیست مواد دندانی در کنار کنگره هایی همچون پروتز، ترمیمی،تکنسین های دهان و
دندان و کنگره ی سالیانه جامعه دندانپزشکی ایران، از جمله فعالیت های این انجمن تا کنون بوده است.
ازدیگراهداف انجمن زیست مواد دندانی،تلاش برای ایجاد ساز و کار قانونی از سوی وزارت
بهداشت، جهت بررسی کیفیت مواد دندانپزشکی وارد یا تولید شده توسط متخصصین این رشته است. که
این امر میتواند به بهبود کیفیت مواد مورد استفاده و همچنین اطمینان همکاران دندانپزشک از اصالت و
کیفیت آن کمک کند.
همچنین تلاش برای تشکیل کمیته های مواد و تجهیزات در وزارت بهداشت با حضور متخصصین رشته
زیست مواد دندانی و مشارکت در سیاست گذاری های مربوطه از جمله اهداف این انجمن است.
مشارکت و همکاری باکنگره های مختلف برای ارائه آموزش های صحیح درکارگاه ها وکنگره ها،
ارتباطات بین المللی با انجمن های بایو مواد سایر کشورها از سایر اهداف انجمن زیست مواد دندانی است
که در این راستا تا به حال با انجمن همتای خود در ژاپن ارتباط برقرارکرده است.